Pismo ręczne – coraz częściej wydaje się umiejętnością zbędną, czymś nieużywanym już dziś, a co dopiero w przyszłości. Pojawiają się więc pomysły, aby zupełnie wycofać naukę odręcznego pisania ze szkół. Niektóre kraje już zaczynają wdrażać ten pomysł. W kilku stanach USA nauka pisania odręcznego jest już fakultatywna i może być zamieniona na naukę szybkiego pisania na klawiaturze. Podobne regulacje chce wprowadzić Finlandia. Czy to krok w dobrą stronę?
Krzemowa Dolina
Zalążkiem większości technologicznych wynalazków, których dziś używamy powszechnie, jest tzw. Krzemowa Dolina w USA. Swoje siedziby mają tam największe technologiczne spółki na świecie, m.in. Google, Yahoo, Facebook. Może więc zdziwić to, że wielu pracowników tych firm posyła swoje dzieci nie do tradycyjnych szkół (obecnie nasiąkających coraz bardziej technologią), ale do takich, w których dominuje ołówek, kreda, tablica, a komputery są zakazane. Paradoks?
Mózg podczas pisania
Dziś przed technologią i coraz większą cyfryzacją życia nie uciekniemy. Nie zakażemy jej również naszym dzieciom. Jednak wielu badaczy uważa, że wprowadzanie coraz szerzej komputerów do szkół nie służy poprawie wyników ani nie przyczynia się do lepszego rozwoju dzieci. Dr Karin James z Indiana University w 2012 przeanalizowała aktywność mózgu (za pomocą badania rezonansem magnetycznym) podczas czynności pisania, podążania za narysowaną linią i pisania na klawiaturze. Okazało się, że podczas odręcznego pisania mózg jest najbardziej uaktywniony, działa wiele połączeń i ośrodków, a podczas stukania w klawiaturę dzieje się najmniej. Badania potwierdzają, że komputery utrudniają kreatywne myślenie, interakcje międzyludzkie czy umiejętność skupienia uwagi. Wielu rodziców może potwierdzić z praktyki, że z dzieckiem wpatrzonym w ekran komputera kontakt jest utrudniony, a nakłonienie do odrobienia lekcji niezwykle trudne.
Efektywność?
Dziś jednym z ważniejszych czynników jest efektywność. Przeciwnicy tradycyjnego sposobu powiedzą, że pisanie na komputerze jest szybsze, szybciej można więc się nauczyć, a w efekcie zyskać cenny czas. Jednak pisanie na komputerze ,,rozleniwia” umysł, ponieważ nie wymaga od niego aż tyle koncentracji i uwagi. Technologiczne gadżety mogą skutecznie rozpraszać, prowadząc do gorszych wyników. Zwolennicy cyfryzacji podkreślają, że dzieci powinny szybko nabyć umiejętności, których będą używać w codziennym życiu. Przeciwnicy odpowiadają, że te umiejętności są superłatwe i nie ma potrzeby tak się spieszyć. Dzieci i tak je zdobędą.
Trening mózgu
Kaligrafia to pewnego rodzaju trening mózgu, podczas którego nie samo pisanie jest najważniejsze. Służy on poprawie kreatywnego myślenia, zwiększa koncentrację, umiejętność rozwiązywania problemów. Notowanie za pomocą komputera powoduje płytsze przetwarzanie danych. Zapamiętujemy najlepiej to, co angażuje wiele zmysłów. Pisanie jest właśnie czynnością złożoną, która wzmaga aktywność mózgu.
Rodzice powinni zachęcać dzieci do nauki za pomocą pisania ręcznego – robienia notatek, ćwiczeń, powtórzeń. To wymaga analizy, skłania do wyboru najważniejszych informacji. Pozwala na lepsze zapamiętanie materiału. Dodatkowo dzięki pisaniu dziecko uczy się organizacji informacji oraz poznaje skuteczne strategie nauki. Są to umiejętności niezbędne przez całe życie. Dlatego tak ważne jest, aby już na samym początku przygody ze szkołą zaszczepić w dziecku chęć do pisania ręcznego. Pozwoli mu to na swobodny i samodzielny wybór odpowiedniej metody w przyszłości. Pisanie daje także satysfakcję i poczucie sukcesu, dziecko od razu widzi rezultat swojej pracy. Jednocześnie trenują się inne cechy, np. skrupulatność, dyscyplina. Ćwiczą się też umiejętności niezbędne do myślenia abstrakcyjnego, symbolicznego, przyczynowo-skutkowego, sekwencyjnego.
Zabronienie dzieciom korzystania z komputerów nie jest oczywiście dobrą drogą. W końcu zakazany owoc smakuje najlepiej. Musimy też pamiętać, że komputery będą towarzyszyły naszym dzieciom w jeszcze większym stopniu niż nam dziś. Jednak technologie to tylko narzędzia. By móc z nich w pełni korzystać, powinniśmy rozwijać w naszych dzieciach otwartość umysłu, spostrzegawczość, kreatywność – pisanie ręczne z pewnością w tym pomoże.
Opracowanie własne na podstawie:
www.dzieci.pl
www.nytimes.com
www.rynekzdrowia.pl
www.sciencedirect.com
